Co piąty pracownik biurowy w Polsce ocenia swoją znajomość przepisów prawnych jako mierną lub zaledwie dostateczną, wynika z badania portalu pracy Rocketjobs.pl. Łącznie niemal 2/3 white collars uważa, że w ich miejscu zatrudnienia przepisy pracy są respektowane, ale jednocześnie prawie 20 proc. czuje, że pracodawca łamie ich prawa*. Na kim powinien spoczywać obowiązek edukacji w tym zakresie i na ile bezpiecznie Polacy czują się z obecnymi przepisami?
*Badanie ilościowe na zlecenie Rocketjobs.pl na próbie N=500 pracowników biurowych w Polsce, styczeń 2023 r.
Znajomość prawa pracy a edukacja
*Badanie ilościowe na zlecenie Rocketjobs.pl na próbie N=500 pracowników biurowych w Polsce, styczeń 2023 r.
Młodzi Polacy oceniają swoją wiedzę na temat praw pracowniczych dość łaskawie i stawiają sobie w tym zakresie "mocną czwórkę". Jednocześnie, odsuwają od siebie ten temat – powszechne jest przekonanie, że edukacja pracowników w zakresie prawa pracy powinna leżeć w gestii pracodawcy (64 proc.), a rzadziej samego pracownika (46 proc.). Być może prawa pracownicze nie są pasjonującym tematem i – co ważniejsze – chyba nie są zbytnio zrozumiałe. Jednak, im wyższe stanowiska, tym widać większą świadomość znaczenia znajomości swoich praw jako pracownika. Podobnie, im wyżej w hierarchii zawodowej, tym deklaratywna znajomość praw jest większa, a zatem może ona wynikać po prostu z doświadczenia pracowników, a nie z czystej ciekawości ich praw. Osoby na stanowiskach kierowniczych lub dyrektorskich częściej niż inni twierdzą, że to pracownik powinien wykazać się inicjatywą i poznać swoje prawa. Być może taka refleksja przychodzi z wiekiem i stażem. Co więcej, wiedza ta przekłada się na emocjonalny komfort pracy i poczucie bezpieczeństwa (zdaniem 80 proc. badanych) – dostrzegają to szczególnie kobiety i osoby lepiej wykształcone.
Marta Bierca, dr socjologii (SWPS), etnolożka i antropolożka, współzałożycielka agencji badawczej WiseRabbit i współautorka badania
Temat prawa pracy i jego znajomości przez pracowników wydaje się być jednym z bardziej aktualnych, omawianych przez działy HR. W trakcie procesów rekrutacyjnych, ale także później na etapie zatrudnienia nowej osoby, widoczna jest różnica "pokoleniowa" w znajomości prawa pracy. Kandydaci i pracownicy z mniejszym seniority, czy też stażem pracy, przejawiają większą świadomość paragrafów, które pojawiają się w Kodeksie pracy. Bezpośredni wpływ może mieć na to aktualność wiedzy, informacji przekazywanych w szkołach średnich czy na studiach. Tutaj pojawia się znak zapytania: jak często starsi stażem pracownicy aktualizują swoją wiedzę na temat aspektów prawnych w pracy? Wiedza uznawana za fundamentalną, często odświeżana jest dopiero w momencie, gdy jest nam do czegoś "potrzebna", kiedy mamy poczucie, że nasz pracodawca robi coś wbrew zapisanym tam zasadom. W dobie tak często zmieniających się regulacji, ilu z zatrudnionych Polaków jest w stanie powiedzieć co dokładnie w Kodeksie pracy się znajduje? Idąc dalej, co w tym Kodeksie się zmieniło od ostatniego zapoznania? A także bardzo istotna kwestia – na kim powinien spoczywać obowiązek aktualizowania tej wiedzy – na pracownikach czy na pracodawcy?
Hanna Cielebąk, Recruitment Specialist w Rocketjobs.pl, Just Join IT i Hello HR
*Badanie ilościowe na zlecenie Rocketjobs.pl na próbie N=500 pracowników biurowych w Polsce, styczeń 2023 r.
Czy prawo pracy daje nam poczucie bezpieczeństwa?
Badanie na temat praw pracowniczych wg przedstawicieli pokolenia Z i Y pokazuje, że ponad 2/3 młodych Polaków (szczególnie pracowników mniejszych firm) dość pozytywnie ocenia swoich pracodawców pod względem respektowania praw pracowniczych. Ale ich opinia nie jest jednogłośna – niemal 1/5 deklaruje, że prawa pracownicze nie są respektowane. Bliższe przyjrzenie się wynikom pokazuje ciekawe niuanse.
dr Marta Bierca, współautorka badania
*Badanie ilościowe na zlecenie Rocketjobs.pl na próbie N=500 pracowników biurowych w Polsce, styczeń 2023 r.
Prawo pracy – czy potrzebna mi ta wiedza?
Badanie pokazuje, że młodzi Polacy potrzebują edukacji w zakresie praw pracowniczych: w kontekście korzyści, z użyciem przyjaznego języka, z zastosowaniem przykładów. Widać potrzebę odczarowania przepisów jako niezrozumiałych i przydatnych jedynie w sytuacjach problematycznych czy konfliktowych.
Marta Bierca, dr socjologii (SWPS), etnolożka i antropolożka, współzałożycielka agencji badawczej WiseRabbit i współautorka badania
*Badanie ilościowe na zlecenie Rocketjobs.pl na próbie N=500 pracowników biurowych w Polsce, styczeń 2023 r.
Jako przedstawicielka działu People Function muszę przyznać, że nie jestem zaskoczona dużą świadomością oraz znajomością prawa pracy przez pracowników średnich i dużych przedsiębiorstw. W HEINEKEN Kraków przywiązujemy szczególną uwagę do przepisów prawa pracy. Dzięki elementom takim jak regulamin pracy nasi pracownicy znają swoje obowiązki oraz przysługujące im prawa. Regulamin pracy jest również niezmiernie istotny dla pracodawcy, ponieważ pozwala na regulowanie stosunków pomiędzy naszym centrum, a wszystkimi zatrudnionymi. Myślę, że kolejnym elementem, który daje przewagę dużym pracodawcom w zakresie edukacji pracowników są wyspecjalizowane działy takie jak nasz – People Function, które posiadają nie tylko znakomitą wiedzę w obszarze prawa pracy, ale też umiejętność interpretacji przepisów prawnych, które często potrafią być zawiłe i niezrozumiałe dla pracowników. Ważnym aspektem, który wpływa na znajomość przepisów prawa pracy są odpowiednie formy komunikacji – informacje, materiały, nowoczesne platformy i szkolenia dostarczane przez nasze działy nie tylko w zakresie obowiązującego prawa pracy, ale i wszystkich zmian, które wchodzą w życie w ciągu roku. Są one pomocne zarówno dla zatrudnionych jak i managerów, którzy często są pierwszą linią wsparcia dla naszych pracowników.
Katarzyna Orzechowska-Kardas, People Business Partner
Jak pokazują nasze badania duża część pracowników oczekuje od swoich firm wsparcia w edukacji z zakresu prawa pracy (64% badanych). Wychodzimy naprzeciw tym oczekiwaniom, inspirujemy zarówno pracodawców jak i użytkowników portalu. Wiele osób zaczyna swoją przygodę z rynkiem pracy właśnie od Rocketjobs.pl. Czujemy się w obowiązku wyposażać ich w podstawową wiedzę prawną i dodawać wiary we własne możliwości i sprawczość.
Artur Leśniak, Marketing Manager w Rocketjobs.pl
*Badanie ilościowe na zlecenie Rocketjobs.pl na próbie N=500 pracowników biurowych w Polsce, styczeń 2023 r.